Τσιαμουρλήδες ή Χασκιοβλήδες Κοινότητας Μαυρονερίου

Του Χρήστου Ανδρεανίδη

Βασική πηγή πληροφοριών ήταν ο αδελφός του Παππού μου Γιανίκ που ήταν είκοσι ετών όταν ήλθαν και έζησε στους Άνω Αποστόλους.
Ο δικός μου Παππούς Θόδωρος το μεγαλύτερο παιδί της οικογένειας του Παππά Λάζαρου Μυρωνίδη από το Τσιαμούρ της Αργυρούπολης (Κιουμουσχάν) του Πόντου αφανίστηκε στα τάγματα εργασίας (αμελέ ταμπουρού).
Κατά την διάρκεια επίσκεψής μου το 2006 στο Τσιαμούρ (Gamurkoy) έψαξα που βρισκόταν η Εκκλησία του Αγίου Γεωργίου και τα διπλανά νεκροταφεία όπου ήταν θαμμένοι οι πρόγονοί μας και ο προπάππος μου Παππάς. Ξηλώθηκαν ναός και νεκροταφεία. Από τις πέτρες τις εκκλησίας κτίστηκε το σχολείο που με τον σοβά να κρύβει την αξία τους που προδίδεται από την βρύση με την επιγραφή του χωριού και γύρο από την κάσα πόρτας της αποθήκης που κτίστηκε στον ιερό των προγόνων μας χώρο.  Στην φωτογραφία φαίνονται οι καλλίγραμμες και αξίας πέτρες της βρύσης αλλά και της από πίσω εισόδου της αποθήκης.
Τα Τσιαμούρ βρίσκεται σε απόσταση τριάντα χιλιομέτρων από το Κελκίτ πρωτεύουσα της ομώνυμης επαρχίας του Νομού Αργυρούπολης, σε υψόμετρο 1840 μέτρα στην νοτιότερη περιοχή του Πόντου.
Οι Πόντιοι του Τσιαμούρ κράτησαν την θρησκεία και άφησαν τη γλώσσα όπως συνέβη σε πολλά απομακρυσμένα χωριά του Πόντου.
Το 1878 οι τριάντα Ελληνικές οικογένειες έφυγαν στο Χάσκιοϊ τριάντα χιλιόμετρα από το Αρταχάν. 
Το 1914 οι σαράντα οικογένειες πήγαν να βρουν τους χωριανούς τους στο Χάσκιοϊ όπου ήλθαν και ελάχιστοι από το Ερζιγκιέν. Μέσα σε αυτούς και ο εξάχρονος πατέρας μου με την μάννα του Χρυσοστομίδου Εγνωσία.
Το Χάσκιοϊ απετέλεσε το μεταβατικό χωριό προς το Βατούμ και την Ελλάδα των Τσιαμουρλήδων.
Οι Ερζιγκιενήδες από το χωριό Σκίτς που δεν βρήκα κατά την επίσκεψή μου, ως καταγωγή της μάνας μου που γεννήθηκε εκεί, βρέθηκαν στο Χάσκιοϊ ελάχιστα πριν την μετάβαση στο Βατούμ το 1921 και την μετάβαση στην Καλαμαριά.
Μετέβησαν στα χωριά Μαυρονέρι- Άνω Απόστολοι- Μ. Απόστολοι- Πικρολίμνη Κιλκίς και Ραχιά-Τριπόταμο Ημαθείας. Δρόμος της Ραχιάς λέγεται Τσιαμούρ.
Πολλοί απόγονοι των πρώτων μέτοικων του Χάσκιοϊ αρέσκονται να λέγονται Χασκιοβλήβες γιατί οι γονείς τους που γεννήθηκαν στο Χάσκιοϊ δεν έμαθαν ούτε τους μετέφεραν την προηγούμενη ιστορία. 
Τα περί μεταβατικού χωριού τα αναφέρω και σε μια από τις τέσσερις φωτογραφίες που ανήρτησα στο Χάσκιοϊ δανεισμένες από τον Αφεντουλίδη Νικόλαο μετά την πρόσφατη επίσκεψή του στο δικό του Σιντισκόμ απέναντι και τρία μόλις χιλιόμετρα από το δεύτερο χωριό μας.
Στο GamurKoy ανήρτησα πολλές δικές μου φωτογραφίες αφού το Google Earth μας δίνει αυτήν την δυνατότητα για να τις βλέπουν οι απανταχού της γης άνθρωποι.
Από: 

eidisis.gr