Παρασκευή 26 Απριλίου 2013

ΜΑΡΓΑΡΙΤΙ ΞΑΝΘΗΣ-ΑΓΙΑΣΜΑ ΤΗΣ ΘΕΙΑΣ ΑΝΑΛΗΨΕΩΣ


ΑΓΙΑΣΜΑ ΤΗΣ ΘΕΙΑΣ ΑΝΑΛΗΨΕΩΣ ΜΑΡΓΑΡΙΤΙΟΥ ΞΑΝΘΗΣ

ΔΗΜΟΥ ΣΤΑΥΡΟΥΠΟΛΕΩΣ
                                                                                       Μαργαρίτι

     

Όταν η Βόρεια Ελλάδα κυριεύτηκε το 1430 από το Μουράτ Β΄, μεγάλοι τουρκικοί πληθυσμοί μεταφέρθηκαν από τη Μικρά Ασία και εποίκισαν στη Δυτική Θράκη. Αυτοί ανήκαν στην αίρεση του Μπεκτασισμού (Μπεκτασιλέα). Ιδρυτής τους ήταν ο Χατσή Μπεκτάς, που ανήκε στο τάγμα των Δερβίσιδων και είχε ζήσει το 13ο αιώνα με κέντρο την Καππαδοκία.
Το Μπεκτασισμό τον διέκρινε ο συγκρητισμός και είχαν προσάψει στην πίστη τους πολλά ανομοιόμορφα στοιχεία από τους Σουνίτες Μουσουλμάνους, από τους αιρετικούς Χριστιανούς, (Νεστοριανούς, Παυλικιανούς, Βογομήλους), από τους Αρχαίους Έλληνες Φιλοσόφους και τους Νεοπλατωνικούς.
Είχαν μυστήρια και τελετές, όπως οι Χριστιανοί, πίστευαν σε δικό τους τριαδικό Θεό (Αλλάχ-Μωάμεθ-Αλή). Δέχονταν την Ανάσταση των νεκρών, την εξομολόγηση (Βάη Οκουτμάκ), τον Αφορισμό (TUSKUNLUK). Τη μουσουλμανική αυτή αίρεση είχε ασπαστεί και ο Αλή Πασάς των Ιωαννίνων.
Τον 15ο αιώνα, μετά την άλωση της Κωνσταντινούπολης από τους Τούρκους, πολλοί Χριστιανοί της Δυτικής Θράκης, κάτω από την αφόρητη πίεση των Τούρκων προσχώρησαν στο Μπεκτασισμό.
Σύμφωνα κυρίως με τις τουρκικές πηγές το κράμα αυτό των Χριστιανών και Μπεκτασίδων, δεν είχε τζαμιά όπως οι Σουνίτες Μουσουλμάνοι. Έτσι κατασκευάζουν σε ορεινά και πεδιάδες, τους δικούς τους τόπους λατρείας, τους λεγομένους Τεκέδες ή Τετέδες (Εξωκκλήσια ).
Ένας τέτοιος Τεκές ή Τετές (Εξωκλήσι) ήταν και το Εξωκκλήσι της Θείας Αναλήψεως στο Μαργαρίτι, το οποίο κατά πάσα πιθανότητα κτίστηκε το 15ο αιώνα μ.Χ. και ονομάζονταν KIRKLAR TEKESSI, Τεκές των Σαράντα. Παρόμοιοι Τεκέδες υπάρχουν σήμερα στη Γενησέα Ξάνθης, στη Χλόη Ροδόπης (KIRKLAR ILLERI), στην Πελεκητή και στα αρχοντικά της Ροδόπης, στο Παππίκιον Όρος (GELIN MEZARI), όπου γίνεται το κουρπάνι των σαράντα, (KIRK KURBANI).
Η ΠΗΓΗ ΤΟΥ ΑΓΙΑΣΜΑΤΟΣ
Στον Τεκέ του Μαργαριτίου, οι Μπεκτασίδες Μουσουλμάνοι, γιόρταζαν, σαράντα μέρες μετά τη γιορτή του Αγίου Γεωργίου (HI DERELEZ) και πάντα ημέρα Πέμπτη. Δηλαδή γιόρταζαν 40 ημέρες μετά το Χριστιανικό Πάσχα, εφόσον η γιορτή του Αγίου Γεωργίου ως συνήθως έπεφτε μετά το Πάσχα.
Γενικά στη Δυτική Θράκη, όταν την εποίκισαν οι Μπεκτασίδες, πολλά Χριστιανικά Εξωκκλήσια τα μετέτρεψαν σε Τεκέδες δικής τους λατρείας.
Στο Μαργαρίτι, το Εξωκκλήσι της Θείας Αναλήψεως μάλλον θα πρέπει να πρωτοκτίσθηκε, ως Τεκές από τους Μπεκτασίδες για τις λατρευτικές τους ανάγκες. Διότι εδώ πρόκειται για μία κατασκευή θολωτή με πέτρινους καναπέδες και ένα αγίασμα, τα οποία δε θυμίζουν κατασκευή Χριστιανικού Εξωκκλησίου. Ο Τεκές αυτός εξυπηρετούσε πλήρως τις μυστικιστικές ανάγκες των Μπεκτασίδων Μουσουλμάνων και τις καθαρκτικές ανάγκες και υποχρεώσεις των μυστηρίων τους.
Οι προσκυνητές και Μπεκτασίδες επισκέπτες του ορεινού αυτού Τεκέ ΚIRKLAR, πρόσφεραν διάφορα αφιερώματα, προσόψια, κομπολόγια,στάμνες, τσεκούρια, κ.α. Ωστόσο παρόμοια δώρα πήγαιναν και στον Τεκέ της Γενησέας: Αλή Μπαμπά (KIRKLAR)και στον Τεκέ (KIZ BUKU) της Δρυμιάς Ξάνθης κ.α.
Οι πρώτοι πρόσφυγες κάτοικοι του Μαργαριτίου υπήρξαν έξι οικογένειες από την Προύσα. Τον Αύγουστο του 1924 με την ανταλλαγή των πληθυσμών με την Τουρκία, ήλθαν άλλες 40 οικογένειες, Πόντιοι Παφραίοι αυτή τη φορά, με πρόεδρο και αρχηγό τον Ηλία Καρασακαλίδη (Τον Ηλιάχοτσα) και εγκαταστάθηκαν στα παλιά σπίτια των Τούρκων Μπεκτασίδων, που έφυγαν για την Τουρκία.
Οι πρώτοι αυτοί κάτοικοι φεύγοντας, πληροφόρησαν τους νέους Πόντιους οικιστές για τον κρυφό τόπο προσευχής τους (KIRKLAR TEKKESI), το οποίο και γιόρταζαν 40 ημέρες μετά το Χριστιανικό Πάσχα, μια ημερομηνία που αντιστοιχεί στον εορτασμό της Αναλήψεως του Σωτήρος από τους Ορθόδοξους Χριστιανούς,. Ενημέρωσαν επίσης οι Μπεκτασίδες, τους νέους κατοίκους του χωριού, για τα ήθη και τα έθιμά τους, που είχαν σχέση με τη λατρεία τους σε εκείνο το απόκρυμνο μέρος, όπου βρίσκονταν το Εξωκκλήσι. Επίσης έκαναν λόγο για πολλά θαύματα και αφιερώματα των επισκεπτών του Τεκέ εκείνου.
Αυτόν τον Μπεκτασικό Τεκέ ή Τετέ, οι νέοι οικιστές πόντιοι Παφραίοι του Μαργαριτίου, τον περιποιήθηκαν και τον καθιέρωσαν, όπως ήτανε φυσικό, ως Εξωκκλήσι της Θείας Αναλήψεως του Κυρίου. Επειδή όμως ο τόπος εκείνος ήτανε αδιάβατος, κατασκεύασαν ειδικό μονοπάτι διάβασης και μετάβασης των πιστών προσκυνητών. Στόλισαν το Εξωκκλήσι με Ιερές Εικόνες της Θείας Αναλήψεως και άλλων Αγίων. Κρέμασαν καντήλες. Τοποθέτησαν μανουάλια και άλλα απαραίτητα για τη λατρεία πλέον του αληθινού Θεού.
Στο εσωτερικό και στο εξωτερικό του μικρού αυτού οικήματος δεν βρέθηκαν επιγραφές. Μόνο στην πρόσοψη πάνω από τη θύρα εισόδου, υπήρχε μία κτητορική επιγραφή με αραβική παλαιά γραφή. Αυτήν την πήρε ο τότε Δήμαρχος Σταυρουπόλεως Γεώργιος Καρασακαλίδης, που είχε καταγωγή από το Μαργαρίτιον, με σκοπό να τη μεταφράσει, προσφέροντας έτσι στην ιστορία του τόπου του. Η επιγραφή όμως αυτή στην πορεία χάθηκε και έκτοτε αντικαταστάθηκε με τη σημερινή μαρμάρινη επιγραφή:
ΘΑΥΜΑΤΟΥΡΓΟΣ
ΝΑΟΣ
ΑΝΑΛΗΨΙΣ
ΤΟΥ ΣΩΤΗΡΟΣ
Το Εξωκλήσι αυτό το γνώριζαν και οι παλαιοί εντόπιοι κάτοικοι της Σταυρούπολης, οι οποίοι ως Χριστιανοί Ορθόδοξοι συχνά το επισκέπτονταν ως ευλαβικό προσκύνημα. Υπάρχουν μαρτυρίες ότι στο Παρεκκλήσιο της Θείας Αναλήψεως τελούνταν θαύματα ιάσεων, σωματικών και ψυχικών. Έτσι αναφέρεται ότι έχουν τελεστεί θαύματα θεραπείας πολλών επιληπτικών, όπως και άλλων αρρώστων. Ακόμη και σήμερα αναφέρονται από προσερχομένους με πίστη και ευλάβεια στο Ιερό Αγίασμα, ιάσεις από ψυχικές νόσους αλλά και από άλλα σοβαρά δερματικά κυρίως νοσήματα και κακώσεις.
Αυτό το Παρεκκλήσιο, το στήριξε και το αξιοποίησε η απαράμιλλη πίστη και ευλάβεια των νέων οικιστών, των Ποντίων Παφραίων, με διάφορους τρόπους.
Επειδή η τοποθεσία στην οποία βρίσκεται το Εξωκκλήσι είναι δύσβατη και αρκετά δυσπρόσιτη για τις λίγο μεγαλύτερες ηλικίες, ο Πολιτιστικός Σύλλογος Μαργαριτίου Άγιος Νικόλαος, σε απόσταση περίπου 300 μέτρων και σε ομαλότερο έδαφος κατασκεύασε ένα πρόχειρο Εξωκλήσι και εκεί λειτουργούνται σήμερα οι πιστοί, στο πανηγύρι της Θείας Αναλήψεως.
Με την ιστορία επίσης του εν λόγω Εξωκκλησίου της Θείας Αναλήψεως του Σωτήρος συνδέεται άμεσα και ο Μπεκτασικός Τουρπές, που ήτανε κτισμένος στο χωράφι του Κωνσταντίνου Κοτσάκελιν, τριακόσια περίπου μέτρα κάτω από το σπίτι του Λεωνίδα Σελβιέρη.
Επρόκειτο για ένα λιθόκτιστο κυκλικό Τάφο, διαστάσεων 2,5 Χ 2,5 Χ 2. Σε αυτόν τον Μπεκτασικό Τουρπέ (λιθόκτιστος κυκλικός τάφος), είναι θαμμένος, σύμφωνα με την παράδοση, ένας Σεΐχης, που διετέλεσε Ηγούμενος, Δερβίσης, δηλαδή, ηγετικό θρησκευτικό στέλεχος Μπεκτασικού Τάγματος. Επίσης εκτός από το Σεΐχη ήταν θαμμένοι εκεί και άλλοι ανώνυμοι Μπεκτασίδες. Για το λόγο αυτό η περιοχή, όπου ανακαλύφθηκε ο τάφος ονομάζονταν Μνήματα. Ήτανε τα τουρκικά μνήματα, όπου αργότερα οι χριστιανοί πλέον κάτοικοι του χωριού, σε εκείνη την περιοχή καλλιεργούσαν χωράφια. Όμως κατά καιρούς ακούγονταν διάφορες παράξενες φήμες και ιστορίες, ότι ο τόπος εκείνος ήτανε στοιχειωμένος, γιατί τις νύχτες βλέπανε παράξενα φώτα, και το Σεΐχη να περπατά γύρω από τον Τουρπέ. Όλες αυτές οι φήμες είχαν άμεση σχέση με τις μυστικιστικές αντιλήψεις των Δερβίσηδων, που άγγιζαν τα όρια της δεισιδαιμονίας.
Τελειώνοντας αυτήν τη σύντομη αναφορά την ιστορία του Ιερού Προσκυνήματος της Θείας Αναλήψεως, στο Μαργαρίτι, κρίνεται σκόπιμο να γίνει μία αναφορά και στα «τάματα» που συναντά ο ταπεινός προσκυνητής αλλά και ο κάθε επισκέπτης, έξω από τον Ιερό χώρο του Παρεκκλησίου.
Πρόκειται για διάφορα υφάσματα, ρούχα κλπ., κατάλοιπο των αντίστοιχων μουσουλμανικών αφιερωμάτων, που δεν έχουν θέση στην Ορθόδοξη Χριστιανική Παράδοσή μας. Αντί λοιπόν των «υφασμάτων» αυτών, που ο χρόνος και οι καιρικές συνθήκες τα μετατρέπουν σε κουρέλια δύσμορφα και αταίριαστα κατά συνέπεια, στην ιερότητα του χώρου, οι Χριστιανοί που με ευλάβεια θα ήθελαν κάτι να προσφέρουν, ως αφιέρωμα, καλό θα ήτανε να προσέρχονταν με δώρα συμβατά με τη Ορθόδοξη Παράδοσή και Λατρεία.
Ως τέτοια κρίνονται το καθαρό κερί, οι λαμπάδες, το λάδι για τις κανδήλες, διάφορες εικόνες και ο,τιδήποτε άλλο λειτουργικό και ωφέλιμο στην Ορθόδοξη Λατρεία.

ΜΕΛΕΤΗ - ΕΡΕΥΝΑ:
Ν ι κ ό λ α ο ς Κ υ ν η γ ό π ο υ λ ο ς
Δ ι δ ά κ τ ο ρ α ς Α.Π.Θ.

ΣΥΓΓΡΑΦΗ – ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ:
Α ν α σ τ α σ ί α Κ υ ν η γ ο π ο ύ λ ο υ
Δ ι δ ά κ τ ο ρ α ς Α.Π.Θ


Β Ι Β Λ Ι Ο Γ Ρ Α Φ Ι Α

Δρ. Ζεγκίνης Ε., Ο Μπεκτασισμός στη Δυτική Θράκη, Β’ έκδοση, Θεσσαλονίκη 1996.
Δρ. Γεωργούλης Α., «Μουσουλμανισμός», ΘΗΕ 9, 132.
Βακαλόπουλος Α., Θεσσαλονίκη, Σύντομη Ιστορία, εκδόσεις Μαλλιάρης,
Θεσσαλονίκη 2007.
Δρ. Κυνηγόπουλος Ν., Άγιος Ραφαήλ και η Μονή του Τιμίου Προδρόμου Σερρών,
Θεσσαλονίκη 2007.
Προφορικές μαρτυρίες και παραδόσεις των πρώτων κατοίκων, Χριστιανών και
Μπεκτασίδων, του Μαργαριτίου

Από τους πιο όμορφους προορισμούς της Ελλάδας, επιλέχθηκε το Παραδοσιακό χωριό Μαργαρίτι, που βρίσκεται στα ορεινά του νομού Ξάνθης και σε υψόμετρο 800 m.
Το Μαργαρίτι κατοικήθηκε στα 1923 από προσφυγικό πληθυσμό ερχόμενο από το Δυτικό Πόντο και κυρίως από την πόλη της Πάφρας και των περιχώρων της. Το 1977 πολλοί κάτοικοι εγκατέλειψαν το ορεινό χωριό τους, λόγω των δύκολων συνθηκών διαβίωσης. Αυτοί όμως που έφυγαν, ποτέ δε λησμόνησαν το καταπράσινο χωριό των βουνών της Θράκης, που για 50 και πλέον χρόνια φιλοξένησε τους πρόσφυγες από τις αλησμόνητες πατρίδες, πατεράδες τους... Έτσι οι Μαργαριτιώτες δραστηριοποιούνται και δημιουργούν έναν αξιόλογο Πολιτιστικό Σύλλογο, με έντονη δραστηριότητα και πρωταρχικό στόχο και σκοπό, τη διατήρηση των εθίμων και των παραδόσεών τους.
Οργανώνουν τα δύο Πανηγύρια του χωριού.
Το πρώτο στις 6 του Δεκέμβρη, γιορτή του προστάτου και Πολιούχου τους, Αγίου Νικολάου και
το δεύτερο, μετά το Πάσχα και στη γιορτή της Θείας Αναλήψεως του Χριστού, όπου πανηγυρίζει το ομώνυμο Παρεκκλήσι τους μέσα σε δασώδη περιοχή του χωριού.
Το Αγίασμα που αναβλύζει από το Παρεκκλήσι είναι κατά την παράδοση, θαυματουργικό, με πλήθος ιάσεις ψυχών και σωμάτων!!!
Μεγάλο είναι το πλήθος των ευλαβών προσκυνητών, που περιμένουν καρτερικά έξω από το Παρεκκλήσι, την ημέρα της γιορτής του, για να πάρουν λίγο από το Θαυματουργικά θεραπευτικό Αγίασμα και να το φυλάξουν με ευλάβεια και ως ευλογία στα σπίτια τους...


ΠΗΓΗ:  agiasma.info

Δεν υπάρχουν σχόλια :

Δημοσίευση σχολίου

Παρακαλώ,αφήστε σχόλιο...