Σάββατο 16 Ιουνίου 2012

ΑΚ ΝΤΑΓ ΜΑΤΕΝ






Από Πολατίδη Βασίλειο


ΑΚ ΝΤΑΓ ΜΑΤΕΝ
Κωμόπολη της ομώνυμης επαρχίας του Ακ Ντάγ Ματέν
Διοικητικά υπαγόταν στην Άγκυρα, ενώ εκκλησιαστικά στη μητρόπολη Χαλδίας
Είχε 8 000 κατοίκους απο τους οποίους 5 000 Έλληνες. Προέρχονταν απο την Αργυρούπολη και η γλώσσα του λαλούσαν ήταν το ιδίωμα της Χαλδίας με λίγες παραλλαγές.
Είχε τέσσερις μεγάλες ενορίες :
α) Άνω μαχαλά ή Ταχμαζάντων
β) Σταμπούλογλού μαχαλάς
γ) Γατσάγ
δ) Τσάρση μαχαλάς.
Οι κάτοικοι ασχολούνταν με τη μεταλλουργεία, τη χαλκουργία, το εμπόριο και τη βιοτεχνία.
Η επαρχία Ακ Ντάγ Ματέν είχε 30 ελληνικά χωριά πολύ ανεπτυγμένα σε τέχνες και γράμματα.
Η μετανάστευση των αργυρουπολιτών στην περιοχή του Ακ Ντάγ Ματέν έγινε στα 1832 λόγω οικονομικών δυσκολιών και επιβίωσης, που αντιμετώπιζαν στην Αργυρούπολη. Μαζί τους ήρθαν αρκετές οικογένειες και απο το Σταυρίν που ήταν κρυπτοχριστιανοί.
Κατα την περίοδο 1920-1921 το Ακ Δαγ Ματέν ήταν το στρατηγείο των κεμαλικών και στην πόλη αυτή δικάστηκαν και καταδικάστηκαν οι αντικεμαλικοί, μεταξύ των οποίων ο Δήμαρχος του Ακ Δαγ Ματέν Σουκρή Εφέντης.
Τα δεινοπαθήματα των Ελλήνων του Ακ Ντάγ Ματέν άρχισαν το 1876 όταν κάποιοι Σταυριώτες κρυπροχριστιανοί φανέρωσαν την πίστη τους. Τότε άρχισαν οι συλλήψεις, οι φυλακίσεις, οι εξορίες, τα βασανιστήρια, οι σφαγές, οι αρπαγές των περιουσιών, οι ατιμάσεις των γυναικών.
Ακ Νταγ Ματέν, η επαρχία με τις τραγικές μνήμες από τα απερίγραπτα μαρτύρια του ελληνισμού ανάμεσα στο 1876 και το 1922.
Ονομαστά είναι τα παλικάρια του Ακ Ντάγ Ματέν που αγωνίστηκαν μπροστάρηδες για την ελευθερία, οι, Πεχλιβάνεν Γεώργιος Αμαραντίδης, Νικόλ' Εφέντης, και Πούλος.
Με τη ανταλλαγή των πληθυσμών οι κάτοικοι του Ακ Δαγ Ματέν εγκαταστάθηκαν στην πλειοψηφία τους στην Αριδαία του νομού Πέλλας.

Περιοχή Ακ Νταγ Μαντέν (κατά Γ. Κ. Βαλαβάνη)

Χωριό
Κάτοικοι
5.000
1.500
1.500
1.250
1.250
1.000
750
1.425
1.000
600
700
300
Τσικρικτζή
300
Τατ-Δερεσί
400
250
250
200
75
125
200
50
125
200
75
Καρατζά-Βιράν
400
Τσάχαλη
100
125
500
150
Κούρτενι
250
Σύνολο
20.000

ΠΗΓΗ:kotsari.com






Πίνακες από προσπάθεια του κ.Λάζαρου Παραστατίδη







3 σχόλια :

  1. Ο Πατέρας μου Νικόλαος Λυκίδης γεννήθηκε στο χωριό Γκιουλού- Πουνάρ συνοικισμός του οποίου ήταν το Πέλ-Ορέν. Είναι 94 και είναι εδώ μαζί μου ακμαιότατος. Δόξα νάχει ο Θεός.
    Σάκης Λυκίδης.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  2. Είναι παλιό το άρθρο και δεν ξέρω αν θα δει κανείς το σχόλιό μου. Ο παππούς μου καταγόταν από το Ακ Δαγ Ματεν. Που θα μπορούσα να βρω περισσότερα στοιχεία για τον πληθυσμό;

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  3. γνωριζεις κανεναν απο αμμουδια σερεων?

    ΑπάντησηΔιαγραφή

Παρακαλώ,αφήστε σχόλιο...